Thoái hóa đốt sống lưng, hay thoái hóa cột sống lưng, gai cột sống là những tên gọi khác nhau của tình trạng bệnh lý thoái hóa của hệ thống xương đốt sống vùng thắt lưng do nhiều nguyên nhân gây ra. Thường là do tuổi tác, hay gặp ở những bệnh nhân từ 35 tuổi trở lên. 

Đau lưng là biều hiện đặc trưng của căn bệnh này, người bệnh luôn có cảm giác đau nhức vùng thắt lưng, đau âm ỉ, ê ẩm rất khó chịu. Đau có tính chất cơ học, được nghỉ ngơi thì đỡ đau chút ít, càng vận động càng đau. Khi vận động lưng, cúi ngửa, xoay lưng hay có tiếng kêu lục khục. Nhất là những động tác cúi khom lưng hoặc ngồi lâu không được dựa lưng đều gây đau mỏi, những lúc đó người bệnh chỉ muốn nằm nghỉ cho đỡ đau mỏi. Thoái hóa đốt sống lưng lâu ngày làm cho các đốt sống và đĩa đệm xẹp xuống, cơ thể thấp dần, đi lại không thoải mái có khi vẹo vọ hoặc  còng lưng. Các đốt sống sần sùi phình to ra (nhìn qua phim X-quang như những cái gai) và chèn vào các rễ thần kinh hoặc chèn vào các bộ phận khác của cột sống gây ra đau lưng.

 Khi các đốt sống bị thoái hóa lâu ngày, bề mặt giữa hai đốt sống không còn láng mịn nên dễ làm cho các bao xơ, dây chằng đĩa đệm bị rách, nhân nhầy trong đĩa đệm thoát ra ngoài nên gọi là thoát vị đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm chèn ép vào dây thần kinh tọa gây nên chứng bệnh đau thần kinh tọa.

Hình 1 : Bệnh thoái hoá cột sống